Trang trí mâm ngũ quả độc đáo và ý nghĩa trong ngày tết

Mâm ngũ quả là một phần không thể thiếu trong ngày Tết cổ truyền của người Việt Nam. Bên cạnh đó, việc trang trí mâm ngũ quả đẹp mắt và hài hòa với phong tục tập quán còn thể hiện sự khéo léo, tinh tế của gia chủ. Vậy làm thế nào để trang trí mâm ngũ quả vừa đẹp, vừa hợp phong thủy, lại truyền tải được những mong muốn tốt lành?

Ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày lễ tết là gì?

Mâm ngũ quả tượng trưng cho ngũ hành bao gồm Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ, những yếu tố căn bản hình thành nên vũ trụ trong quan niệm của người phương Đông. Mỗi loại quả được chọn để bày biện trên mâm đều mang một ý nghĩa riêng, thường là biểu tượng cho những mong muốn về tài lộc, sức khỏe, hạnh phúc, và bình an.Như vậy, mâm ngũ quả không chỉ là vật phẩm trang trí mà còn chứa đựng những giá trị văn hóa và tâm linh sâu sắc, giúp gia chủ bày tỏ ước vọng về một năm mới bình an, sung túc.

Cách trang trí mâm ngũ quả 3 miền

Để trang trí mâm ngũ quả đẹp và ý nghĩa, việc chọn loại quả là bước quan trọng nhất. Tùy thuộc vào phong tục tập quán của từng miền Bắc, Trung, Nam mà các loại quả được lựa chọn cũng có sự khác biệt.

Miền Bắc

Ở miền Bắc, mâm ngũ quả thường gồm chuối xanh, bưởi, hồng, quýt và đào. Chuối xanh thường được đặt ở vị trí trung tâm, bọc quanh các loại quả khác, biểu thị sự che chở, đoàn tụ của gia đình. Bưởi to tròn được đặt ở giữa, đại diện cho sự phúc lộc. Các loại quả nhỏ hơn như hồng, quýt, đào được bày xen kẽ, tạo điểm nhấn màu sắc tươi tắn.

Miền Trung

Người miền Trung có quan niệm không quá khắt khe về việc chọn loại quả, miễn là trái cây tươi ngon và bày biện đẹp mắt. Vì điều kiện khí hậu khắc nghiệt, các loại quả được chọn cũng thường đơn giản hơn so với các vùng miền khác. Một số loại quả phổ biến như chuối, mãng cầu, đu đủ, xoài, dứa.

Miền Nam

Người miền Nam chú trọng đến phát âm và ý nghĩa tên gọi của các loại quả. Những loại quả thường xuất hiện trên mâm ngũ quả miền Nam bao gồm mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài, với mong muốn “cầu sung vừa đủ xài.” Tuy nhiên, chuối thường bị kiêng kỵ vì phát âm giống từ “chúi,” mang ý nghĩa không may mắn.

Trang trí mâm ngũ quả đẹp và sáng tạo

Chọn mâm hoặc đĩa bày

Để mâm ngũ quả nổi bật và hài hòa, gia chủ nên chọn mâm hoặc đĩa bày có kích thước vừa vặn với không gian bàn thờ hoặc nơi trưng bày. Đối với những gia đình có không gian lớn, một chiếc mâm đồng hoặc mâm gỗ sơn son thếp vàng sẽ mang lại cảm giác trang trọng. Ngược lại, nếu không gian hẹp, một chiếc đĩa sứ trắng hoặc mâm nhôm sáng màu sẽ tạo cảm giác thanh thoát.

Sắp xếp các loại quả

Việc sắp xếp các loại quả trên mâm ngũ quả đòi hỏi sự khéo léo để tạo nên một bố cục hài hòa, cân đối.

• Vị trí trung tâm: Thường được dành cho những quả to, tròn, mang tính biểu tượng như bưởi, dừa hoặc xoài. Đặt chúng ở giữa để tạo nên trọng tâm của mâm.
• Chuối xanh: Ở miền Bắc, chuối xanh thường được đặt ở xung quanh mâm, tạo nên vòng bảo vệ và nâng đỡ các loại quả khác.
• Các loại quả nhỏ: Những quả nhỏ hơn như quýt, táo, nho thường được xếp xung quanh hoặc xen kẽ giữa các loại quả lớn để tạo sự cân bằng về màu sắc và hình dáng.

Tạo điểm nhấn bằng phụ kiện

Để mâm ngũ quả thêm phần sinh động, gia chủ có thể sử dụng thêm một số phụ kiện trang trí như hoa tươi, ruy băng, hoặc các loại quả nhỏ xinh như ớt đỏ, cà chua bi. Những chi tiết này sẽ giúp mâm ngũ quả trở nên bắt mắt và ấn tượng hơn.

Ngoài ra, việc khéo léo sử dụng các loại quả có màu sắc tươi sáng như cam, đỏ, vàng, xanh lá cây sẽ giúp mâm ngũ quả mang tính thẩm mỹ cao và thể hiện ý nghĩa phong thủy tốt đẹp.

Lưu ý khi trang trí mâm ngũ quả

Chọn trái cây tươi, ngon

Trái cây trên mâm ngũ quả cần phải tươi mới và không bị dập nát. Gia chủ nên chọn những loại quả có vỏ bóng, màu sắc đẹp để mâm ngũ quả luôn tươi tắn trong suốt những ngày Tết.

Tránh những loại quả kiêng kỵ

Tùy thuộc vào từng vùng miền mà có một số loại quả được kiêng kỵ. Ví dụ, ở miền Nam, người ta tránh bày chuối vì phát âm giống từ “chúi,” hay không bày lê vì mang ý nghĩa lê lết, khó khăn.

Không bày quá nhiều trái cây

Một số gia đình thường có thói quen bày rất nhiều loại trái cây khác nhau lên mâm ngũ quả. Tuy nhiên, việc này có thể làm mất đi ý nghĩa ban đầu của mâm ngũ quả và khiến không gian trở nên rối rắm. Tốt nhất, chỉ nên chọn đúng năm loại quả, đảm bảo tính thẩm mỹ và giữ được ý nghĩa tâm linh.

Tính phong thủy trong trang trí mâm ngũ quả

Mâm ngũ quả không chỉ mang ý nghĩa văn hóa mà còn có yếu tố phong thủy. Việc bày trí các loại quả đúng cách sẽ giúp gia chủ đón nhận nhiều may mắn, tài lộc trong năm mới.

• Màu sắc: Hãy đảm bảo mâm ngũ quả có đủ năm màu sắc khác nhau tượng trưng cho ngũ hành. Màu đỏ và vàng thường đại diện cho hành Hỏa và Thổ, mang đến sự may mắn, thịnh vượng. Màu xanh lá cây đại diện cho hành Mộc, biểu thị sự phát triển, sức sống.
• Sắp xếp theo ngũ hành: Các loại quả nên được sắp xếp sao cho hài hòa về mặt ngũ hành. Tránh việc thiếu sót một trong năm yếu tố, vì điều này có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng năng lượng.

Trang trí mâm ngũ quả không chỉ là một phong tục truyền thống trong dịp Tết, mà còn là cách để gia đình thể hiện lòng thành kính với tổ tiên và mong ước về một năm mới tràn đầy may mắn, thịnh vượng.

 Bằng cách lựa chọn và bày biện một mâm ngũ quả đẹp mắt, gia chủ không chỉ tạo ra một không gian ấm cúng, gần gũi mà còn mang đến những giá trị tâm linh sâu sắc. Hãy đầu tư thời gian và sự sáng tạo vào việc trang trí mâm ngũ quả để góp phần làm cho không gian ngày Tết thêm phần trang trọng và ý nghĩa.