Cách trồng mai vàng - Những lưu ý không thể bỏ qua
Mai vàng, một trong những biểu tượng của Tết Nguyên Đán ở Việt Nam, không chỉ mang lại sắc vàng rực rỡ cho không gian sống mà còn thể hiện sự may mắn và tài lộc cho gia đình. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn chi tiết cách trồng mai vàng giúp bạn có được những cây mai vàng tươi tốt nhất.
Thời vụ trồng mai vàng
Cây mai vàng là một trong những loài cây ưa nắng và ẩm, với nhiệt độ lý tưởng để phát triển nằm trong khoảng 25 đến 30 độ C.
Để có thể trồng mai thành công, thời điểm thích hợp nhất là từ cuối tháng 10 âm lịch cho đến tháng 12 âm lịch. Đây là thời gian mà điều kiện thời tiết rất thuận lợi cho cây mai phát triển, giúp cây có đủ thời gian để thích nghi và ra hoa vào dịp Tết Nguyên Đán.
Chọn giống mai vàng
Khi nói đến giống mai, bạn sẽ thấy có hai loại phổ biến: mai vàng nở hoa một lần trong năm vào dịp Tết và mai tứ quý nở hoa bốn lần mỗi năm. Trước đây, hoa mai thường chỉ có từ 5 đến 10 cánh, nhưng với sự phát triển của công nghệ lai tạo, hiện nay đã có những giống mai có trên 10 cánh và nở kín cây, tạo nên vẻ đẹp rực rỡ hơn.
Đặc biệt, có giống mai với hoa màu trắng và cánh mỏng, mang đến vẻ thanh thoát và nhẹ nhàng, rất được ưa chuộng trong các không gian sống hiện đại.
Các cách trồng mai vàng phổ biến
Có nhiều cách để trồng cây mai vàng, bao gồm gieo hạt, chiết cành, giâm cành và ghép cành. Mỗi cách đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng, tùy thuộc vào điều kiện và mục đích của người trồng.
Cách trồng mai vàng bằng hạt
Phương pháp gieo hạt là một trong những cách tiết kiệm chi phí nhất cho người trồng mai. Việc này không chỉ giúp bạn có thể tạo ra nhiều cây mai mà còn mang lại một trải nghiệm thú vị khi chăm sóc và theo dõi sự phát triển của chúng từ những hạt giống nhỏ bé.
Tuy nhiên, một trong những nhược điểm của phương pháp này là cây trồng từ hạt thường không giữ được các đặc tính ưu việt của cây mẹ. Điều này có thể dẫn đến những cây mai mới có sự khác biệt về hình dáng, màu sắc hoa hay khả năng chịu đựng với các điều kiện thời tiết.
Cách trồng mai vàng bằng phương pháp chiết, giâm và ghép cành
Ngược lại, khi bạn chọn phương pháp chiết cành, giâm cành hoặc ghép cành, cây mai sẽ có khả năng giữ được những đặc điểm tốt nhất từ cây mẹ.
Những phương pháp này không chỉ giúp bạn bảo toàn các đặc tính di truyền của cây mà còn cho phép bạn kết hợp nhiều loại mai khác nhau trên cùng một cây. Nhờ đó, bạn có thể tạo ra những giống mai độc đáo với nhiều màu sắc và hình dáng hoa khác nhau.
Cụ thể, phương pháp chiết cành sẽ giúp cây phát triển rễ từ phần cành đã chiết, đảm bảo cây mới ra đời có hệ thống rễ khỏe mạnh và có khả năng phát triển tốt hơn.
Trong khi đó, giâm cành là việc cắt cành và đặt xuống đất để nó phát triển rễ, phù hợp cho những ai không có nhiều kinh nghiệm. Ghép cành lại là kỹ thuật kết hợp các giống mai khác nhau, giúp cây phát triển tốt hơn và cho hoa đẹp hơn.
Chọn đất trồng mai vàng
Để cây mai phát triển khỏe mạnh, đất trồng cần phải tơi xốp và giữ độ ẩm tốt. Mai vàng đặc biệt kỵ những vùng đất không thoát nước, dễ bị ngập úng, vì vậy, bạn nên chọn những khu vực có ánh nắng trực tiếp, thoáng khí và đảm bảo khoảng cách giữa các cây ít nhất là 1m. Có hai cách để trồng mai:
Trồng trên nền đất
Nên chọn những khu vực có đất thịt nhẹ, giàu chất hữu cơ, không bị chua, không nhiễm phèn và không mặn. Bạn có thể trộn thêm tro trấu hoặc xơ dừa vào đất để tăng cường khả năng giữ ẩm và cung cấp nước.
Sau khi đào hố và bón lót, hãy lấp đất cho đến khi đạt khoảng ⅔ hố, sau đó đặt cây mai vào và lấp đất cho đến khi cao lên. Để giữ ẩm, bạn có thể dùng rơm khô phủ lên gốc cây.
Trồng mai trong chậu
Cách này cũng tương tự như trên, nhưng bạn cần chọn một chiếc chậu sâu để rễ cây có đủ không gian phát triển. Trước khi trồng, hãy lót một lớp sỏi dưới đáy chậu để tạo độ thông thoáng và thoát nước cho cây. Sau đó, bón lót và lấp một lớp đất đến ½ chậu, đặt cây mai vào sao cho đầu rễ cách đáy chậu khoảng 20cm.
Cuối cùng, lấp đầy đất và kê chậu lên cao, tránh để tiếp xúc trực tiếp với nền đất nhằm hạn chế sự tấn công của côn trùng gây hại. Đặc biệt, bạn nên thay chậu lớn hơn mỗi 2 năm một lần để cây có đủ không gian phát triển tốt nhất.
Hướng dẫn cách chăm sóc cây mai vàng trong chậu
Bón phân cho cây mai vàng
Sau khi tiến hành bón lót phân cho cây mai trong quá trình trồng, khoảng 10 đến 15 ngày sau, khi rễ bắt đầu phát triển, bạn mới nên bắt đầu bón thúc phân. Việc bón phân định kỳ rất quan trọng; bạn có thể bón thúc mỗi 20 đến 30 ngày một lần.
Nếu cây đã lớn và phát triển tốt, bạn có thể tăng lượng phân bón và kéo dài khoảng thời gian giữa các lần bón. Lưu ý rằng bạn không nên xới xáo đất quanh gốc cây khi bón phân, mà thay vào đó, hãy rải phân xung quanh gốc cây và tưới nước đẫm để đảm bảo phân hòa tan và thẩm thấu vào đất.
Tưới nước cho cây mai vàng
Khi trồng mai trên nền đất, việc tưới nước cũng rất quan trọng. Vào những ngày nắng, bạn nên tưới cây một lần vào buổi sáng, hoặc có thể tưới cách ngày. Trong mùa mưa, không cần tưới nước cho cây, nhưng bạn cần chú ý đảm bảo rằng đất luôn có độ thoát nước tốt để tránh tình trạng ngập úng.
Đối với những cây mai trồng trong chậu, bạn nên tưới nước hai lần mỗi ngày, vào buổi sáng và buổi chiều, để đảm bảo cây luôn có đủ độ ẩm cần thiết cho sự phát triển.
Cắt tỉa và tạo dáng cho cây mai vàng
Khoảng hai tháng một lần, bạn nên thực hiện việc cắt tỉa cành cho cây mai. Hãy loại bỏ những cành yếu, cành bị sâu bệnh, hoặc những cành mọc dày đặc, ảnh hưởng đến sự thông thoáng của tán cây.
Việc cắt tỉa không chỉ giúp hạn chế sâu bệnh mà còn có tác động tích cực đến phong thủy của ngôi nhà bạn. Cây mai còn nhỏ sẽ dễ tạo dáng hơn, và điều này đòi hỏi bạn cần có một gu thẩm mỹ và sự sáng tạo giống như một nghệ nhân thực thụ.
Lặt lá để dưỡng hoa mai vàng đúng dịp Tết
Từ ngày 10 tháng 12 âm lịch, bạn cần thường xuyên quan sát nụ hoa trên cây mai và kết hợp với tình hình thời tiết để xác định thời điểm lặt lá. Nếu nửa tháng cuối năm có thời tiết ấm áp, hoa mai có khả năng nở sớm, vì vậy bạn nên lặt lá muộn hơn.
Ngược lại, nếu thời tiết vào nửa tháng cuối năm có mưa to hoặc trời chuyển lạnh, hoa có thể nở chậm, do đó, bạn cần lặt lá sớm hơn để hoa có thời gian phát triển tốt.
Phòng trừ sâu bệnh cho cây mai vàng
Công tác phòng trừ sâu bệnh là rất cần thiết trong quá trình chăm sóc cây mai. Trên cây mai thường ít có sâu gây hại, chủ yếu là các loại sâu ăn lá, sâu đục thân và nhện đỏ. Nếu bạn phát hiện thấy chúng, phương pháp đơn giản nhất là dùng tay để bắt chúng.
Ngoài ra, rệp mềm cũng là một loại côn trùng gây hại thường xuất hiện ở các đọt non. Để loại bỏ rệp, bạn chỉ cần sử dụng vòi xịt nước với áp lực mạnh, xịt lên cây để đánh bật chúng ra khỏi cây một cách dễ dàng.
Kỹ thuật xử lý ra hoa trước tết
Khí hậu và thời tiết là những yếu tố quyết định đến quá trình phân hóa mầm hoa và thời điểm ra hoa của cây mai. Ngay cả một sự thay đổi nhỏ trong điều kiện thời tiết cũng có thể dẫn đến việc cây ra hoa sớm hoặc muộn hơn so với mong đợi.
Để đạt được thời điểm ra hoa như ý muốn, người trồng cần áp dụng một cách đồng bộ các biện pháp như bón phân, kiểm soát nước tưới và lặt lá mai.
Từ đầu tháng 10 âm lịch, bạn nên bắt đầu thực hiện các biện pháp này, kéo dài cho đến cuối tháng 11 âm lịch. Từ ngày 10 tháng 12 âm lịch, hãy chú ý quan sát tình trạng cây cũng như dự báo thời tiết để xác định thời điểm thích hợp để lặt lá mai.
Trong điều kiện tự nhiên, cây mai thường sẽ rụng lá vào cuối mùa đông, khi bắt đầu bước vào mùa xuân. Sau khi lá rụng, các mầm hoa sẽ dần xuất hiện và bắt đầu bung lớp vỏ trấu.
Thông thường, nụ hoa sẽ nở rộ trong khoảng 6 đến 7 ngày sau khi vỏ trấu được bung ra, vì vậy cần phải theo dõi cẩn thận đặc điểm của mầm hoa và điều chỉnh thời gian lặt lá sao cho mầm hoa nở đúng vào khoảng ngày 22 hoặc 23 tháng 12 âm lịch là lý tưởng nhất.
Đặc điểm của mầm hoa
Vào đầu tháng 12 âm lịch, nếu bạn nhận thấy các mầm hoa đã phát triển lớn và có hình dạng giống như quả trứng, với 2-3 lớp vỏ trấu bao bọc bên ngoài, thì thời điểm lặt lá nên được thực hiện vào khoảng ngày 16 hoặc 17 tháng 12 âm lịch.
Ngược lại, nếu mầm hoa còn nhỏ và chưa đủ tròn, bạn nên lặt lá sớm hơn, khoảng từ ngày 15 đến 16 tháng 12 âm lịch, để tạo điều kiện cho cây tập trung dinh dưỡng vào việc nuôi dưỡng mầm hoa.
Sau khi đã lặt lá, cần để cây nghỉ ngơi và không tưới nước trong khoảng một ngày để nhựa cây khô lại. Sau đó, bạn có thể tưới nước lại và bón phân lần cuối, với lượng phân từ 50 đến 80 gram, tùy thuộc vào kích thước của cây.
Diễn biến thời tiết
Nếu thời tiết có nhiệt độ cao và nắng tốt, cây sẽ nhanh chóng ra hoa, do đó bạn cần lùi thời gian lặt lá lại một chút. Ngược lại, trong trường hợp thời tiết lạnh hơn, bạn nên lặt lá sớm hơn, thường là khoảng 1-2 ngày.
Tình trạng của cây
Nếu cây sinh trưởng mạnh mẽ, cành lá dày đặc thì thường sẽ ra hoa chậm hơn. Trong trường hợp này, bạn nên áp dụng các biện pháp thúc đẩy cây ra hoa sớm.
Nếu bạn lặt lá muộn và lo ngại rằng cây không nở kịp cho Tết, bạn có thể ngắt các đọt non, phun nước ướt lên những mầm hoa chưa bung vỏ trấu vào thời điểm trời nắng, tưới nước ấm vào gốc cây, hoặc sử dụng đèn chiếu sáng vào buổi tối từ 7h đến 8h. Những biện pháp này có thể giúp cây ra hoa sớm hơn từ 2 đến 3 ngày.
Ngược lại, đối với những cây yếu và có khả năng tự rụng lá trước thời điểm lặt lá, bạn cần kiềm chế lại để tránh tình trạng cây ra hoa quá sớm và bỏ lỡ khoảnh khắc đẹp nhất vào dịp Tết.
Bạn có thể thực hiện lặt lá vào khoảng ngày 20 tháng 12 âm lịch, dùng vải tối màu để bao trùm cây mai, đặt một ít đá lạnh gần gốc cây, và để cây ở nơi râm mát. Đồng thời, hãy xới nhẹ đất ở gốc cây để làm tổn thương một phần rễ con, giúp cây không ra hoa quá sớm.
Cách trồng mai vàng không chỉ là một sở thích mà còn là một nghệ thuật cần được tìm hiểu và chăm sóc đúng cách. Với những thông tin và hướng dẫn trong bài viết này, hy vọng bạn sẽ tự tin hơn trong việc trồng và chăm sóc cây mai vàng. Đừng quên thường xuyên theo dõi sự phát triển của cây và áp dụng những biện pháp chăm sóc cần thiết để cây ra hoa đẹp.