Top 10 lợi ích bất ngờ của cây dâu tằm đối với sức khỏe
Cây dâu tằm: Quen thuộc với nhiều người qua những trái ngọt thanh mát, nhưng ít ai biết rằng loại cây này còn là một "bài thuốc" quý giá trong y học cổ truyền. Với những dưỡng chất dồi dào, cây dâu tằm mang đến nhiều lợi ích bất ngờ cho sức khỏe. Cùng khám phá những công dụng tuyệt vời của loại cây này ngay nhé!
Giới thiệu về cây dâu tằm
Cây dâu tằm là một loài cây quen thuộc trong đời sống của người Việt Nam, không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn đóng vai trò quan trọng trong y học cổ truyền. Loài cây này thường được trồng rộng rãi tại nhiều quốc gia thuộc khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới, đặc biệt là ở châu Á và châu Âu. Với nhiều công dụng từ lá, quả, thân đến rễ, cây dâu tằm đã trở thành một trong những loại cây trồng đa năng, phục vụ nhiều mục đích khác nhau trong đời sống và sản xuất.
Cây dâu tằm thuộc nhóm thực vật nào?
Cây dâu tằm (tên khoa học là Morus) thuộc họ Moraceae – họ Dâu tằm. Đây là một nhóm thực vật có hoa bao gồm nhiều loài thân gỗ, cây bụi phân bố chủ yếu tại các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới. Họ Moraceae nổi bật với các loài cây có giá trị cao trong sản xuất như cây dâu tằm, cây sung, và cây mít.
Nhóm thực vật này có các đặc điểm chung như khả năng sinh trưởng mạnh mẽ, rễ phát triển sâu, giúp cây thích nghi tốt với điều kiện đất nghèo dinh dưỡng và chịu được thời tiết khắc nghiệt. Đặc biệt, cây dâu tằm có thân thẳng, rễ khỏe, và dễ trồng ở nhiều địa hình, từ đồng bằng cho đến vùng núi cao.
Cây dâu tằm có mấy loại?
Cây dâu tằm được phân loại thành nhiều giống khác nhau, trong đó phổ biến nhất là các loại sau
Dâu tằm trắng (Morus alba)
Đây là loại dâu phổ biến nhất, thường được trồng để nuôi tằm lấy tơ. Lá của dâu tằm trắng có kích thước lớn và mềm, phù hợp cho việc nuôi tằm. Quả của loài này có màu từ trắng đến vàng nhạt, vị ngọt nhưng không đậm như các giống dâu khác. Ngoài việc sử dụng trong ngành sản xuất tơ lụa, lá và quả dâu tằm trắng còn được sử dụng trong y học cổ truyền để thanh nhiệt, giải độc.
Dâu tằm đen (Morus nigra)
Dâu tằm đen thường được trồng để lấy quả. Quả của loại này có màu đen sẫm, vị ngọt đậm và giàu dinh dưỡng hơn so với dâu tằm trắng. Quả dâu tằm đen rất được ưa chuộng trong ẩm thực và chế biến các sản phẩm như nước ép, mứt và rượu. Ngoài ra, quả dâu đen còn chứa nhiều chất chống oxy hóa, tốt cho sức khỏe tim mạch và giúp giảm các triệu chứng lão hóa.
Dâu tằm đỏ (Morus rubra)
Dâu tằm đỏ có nguồn gốc từ Bắc Mỹ và được trồng nhiều ở các vùng có khí hậu ôn đới. Quả của loài này có màu đỏ tươi khi chín, kích thước nhỏ hơn so với dâu tằm đen nhưng hương vị đậm đà. Dâu tằm đỏ cũng được đánh giá cao về hàm lượng dinh dưỡng và thường được sử dụng trong các bài thuốc chữa các bệnh về tiêu hóa và tuần hoàn máu.
Dâu tằm có tác dụng gì?
Cây dâu tằm được biết đến với rất nhiều công dụng từ việc giúp cải thiện sức khỏe, đến việc điều trị một số bệnh thông thường. Các bộ phận của cây dâu tằm, từ lá, quả, thân, rễ đều chứa các dưỡng chất quý giá giúp thanh nhiệt, giải độc, bồi bổ cơ thể và ngăn ngừa nhiều bệnh lý.
Lá cây dâu tằm có tác dụng gì?
Lá dâu tằm là một trong những bộ phận có giá trị dược liệu cao và được sử dụng nhiều trong y học cổ truyền. Lá dâu tằm không chỉ được dùng để nuôi tằm mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe.
Lá dâu tằm có vị ngọt, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, giúp làm mát cơ thể, điều hòa huyết áp và giải cảm. Lá dâu còn được sử dụng rộng rãi trong các bài thuốc trị ho, cảm cúm và các vấn đề về phổi. Một số công dụng của lá dâu tằm bao gồm:
- Chữa cảm sốt, ho và cảm cúm: Lá dâu tằm được sử dụng trong các bài thuốc sắc để trị ho, hạ sốt, làm dịu cổ họng và giúp cơ thể mau hồi phục sau các cơn cảm cúm.
- Điều hòa huyết áp: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng lá dâu tằm giúp hạ huyết áp tự nhiên, hỗ trợ điều trị huyết áp cao.
- Giúp giải độc gan: Lá dâu tằm thường được sử dụng trong các bài thuốc giải độc gan, giúp thanh lọc cơ thể, cải thiện chức năng gan.
- Chăm sóc da: Nước sắc từ lá dâu tằm có thể được sử dụng để rửa mặt, giúp làm sạch da, làm giảm tình trạng mụn và chống lão hóa da.
Lá dâu tằm có thể được sử dụng dưới nhiều hình thức như sắc nước uống, chế biến thành trà hoặc đắp ngoài da để trị mụn và dưỡng da. Mỗi cách sử dụng đều mang lại những hiệu quả nhất định, tùy thuộc vào mục đích điều trị.
Rễ cây dâu tằm có tác dụng gì?
Rễ dâu tằm hay còn gọi là Tang bạch bì trong y học cổ truyền là một vị thuốc quý với nhiều tác dụng trong việc điều trị bệnh. Rễ dâu tằm có tính hàn, vị ngọt và có khả năng thanh lọc cơ thể, loại bỏ độc tố, giảm sưng viêm và chữa trị nhiều bệnh lý liên quan đến xương khớp, thận và phổi.
- Chữa đau nhức xương khớp: Rễ dâu tằm có tác dụng giảm đau, chống viêm, được sử dụng trong các bài thuốc chữa đau nhức xương khớp, bệnh thấp khớp và phong thấp.
- Giảm phù nề và lợi tiểu: Rễ dâu tằm có tác dụng lợi tiểu, giảm sưng phù, đặc biệt hiệu quả trong việc điều trị phù thũng và tiểu tiện khó.
- Trị bệnh phổi, ho mãn tính: Rễ dâu tằm được dùng để chữa các bệnh về phổi như ho mãn tính, hen suyễn, viêm phế quản.
- Giải độc gan, thải độc cơ thể: Rễ dâu tằm giúp giải độc gan, hỗ trợ chức năng gan, thanh lọc cơ thể và loại bỏ độc tố khỏi máu.
Rễ dâu tằm thường được phơi khô, sau đó sắc nước uống hoặc tán thành bột để pha uống hàng ngày. Trong y học cổ truyền, rễ dâu tằm còn được kết hợp với các dược liệu khác để tăng hiệu quả điều trị bệnh.
Thân cây dâu tằm trị bệnh gì?
Cây dâu tằm được xem là một thảo dược đa năng trong y học cổ truyền, với nhiều bài thuốc dân gian chữa các bệnh thông thường như:
- Trị đau khớp và phong thấp: Bài thuốc từ rễ dâu tằm kết hợp với các loại thảo dược khác giúp giảm đau nhức xương khớp, chữa trị bệnh thấp khớp hiệu quả.
- Hỗ trợ điều trị bệnh gan: Lá và quả dâu tằm có tác dụng giải độc gan, giúp cải thiện chức năng gan, rất tốt cho những người bị bệnh gan.
- Điều hòa huyết áp: Lá và quả dâu tằm được sử dụng để hỗ trợ hạ huyết áp, giúp duy trì huyết áp ổn định.
- Trị ho và viêm phổi: Lá dâu tằm có tác dụng giảm ho, làm dịu cổ họng và điều trị viêm phổi.
- Tăng cường thị lực: Quả dâu tằm có chứa nhiều vitamin A, giúp cải thiện sức khỏe mắt, giảm mờ mắt và ngăn ngừa các bệnh liên quan đến mắt.
Cách thu hoạch và bảo quản cây dâu tằm
Để đảm bảo giá trị dinh dưỡng và dược tính tối ưu, việc thu hoạch các bộ phận của cây dâu tằm cần được thực hiện đúng thời điểm. Lá dâu tằm thường được thu hoạch vào mùa xuân và mùa thu, khi lá non chứa nhiều dưỡng chất.
Quả dâu tằm nên thu hoạch vào cuối mùa xuân đến đầu mùa hè, khi quả chín mọng và có màu từ hồng đến đen, tùy thuộc vào giống. Rễ dâu tằm, đặc biệt là vỏ rễ, được thu hoạch vào mùa đông khi cây rụng lá và tập trung năng lượng vào rễ, giúp rễ giàu dược chất nhất.
Sau khi thu hoạch, bảo quản đúng cách là rất quan trọng. Quả dâu tằm có thể được sấy khô dưới nắng hoặc bằng máy sấy và bảo quản trong túi kín nơi khô ráo. Lá dâu tằm cũng được phơi khô và dùng để pha trà hoặc làm thuốc đông y. Rễ dâu tằm sau khi thu hoạch nên rửa sạch, thái lát và phơi khô, bảo quản trong túi hoặc lọ kín.
Quả dâu tằm có thể được chế biến thành mứt, nước ép, hoặc bánh ngọt, vừa ngon miệng vừa tốt cho sức khỏe, giúp bổ huyết và tăng cường hệ miễn dịch. Trong y học cổ truyền, quả dâu tằm còn được dùng trong các bài thuốc bổ dưỡng và điều trị thiếu máu.
Cây dâu tằm trong phong thủy
Cây dâu tằm từ lâu đã được coi là một biểu tượng trong phong thủy với khả năng xua đuổi tà khí và bảo vệ sự bình yên cho gia đình. Theo quan niệm dân gian, cây dâu tằm có tính "âm", được sử dụng để trấn yểm những nguồn năng lượng tiêu cực, xua đuổi ma quỷ và đảm bảo sự an toàn cho ngôi nhà. Đặc biệt, cây dâu tằm còn giúp tạo ra một không gian sống trong lành, thu hút năng lượng tích cực cho gia chủ.
Có nên trồng cây dâu tằm trước nhà không?
Việc trồng cây dâu tằm trước nhà vẫn còn nhiều tranh cãi trong phong thủy. Theo truyền thống, không nên trồng cây dâu tằm trước nhà vì từ "dâu" trong tiếng Hán có âm giống với "tang" – mang ý nghĩa tang tóc, không may mắn.
Tuy nhiên, cây dâu tằm lại có công dụng xua đuổi tà khí, bảo vệ gia đình, nên có thể được trồng ở những vị trí hợp lý trong sân vườn hoặc khuôn viên nhà để tận dụng ý nghĩa phong thủy tích cực của nó.
Nếu bạn quyết định trồng cây dâu tằm trước nhà, cần cân nhắc kỹ về vị trí. Tránh trồng cây ngay giữa cửa ra vào hoặc chính diện cổng vì điều này có thể cản trở năng lượng tốt vào nhà. Nên trồng cây ở vị trí lệch sang một bên và tránh không gian sinh hoạt chính để không gây ảnh hưởng tiêu cực đến vận khí gia đình.
Vị trí lý tưởng để trồng cây dâu tằm
Để đảm bảo cây dâu tằm mang lại lợi ích tốt về cả phong thủy và sự phát triển, việc chọn lựa vị trí trồng là vô cùng quan trọng:
Trong vườn hoặc trang trại: Cây dâu tằm phát triển tốt nhất khi trồng trong vườn hoặc trang trại, nơi có đất rộng rãi và không gian thoáng đãng. Đặc biệt, nên chọn những vị trí đón nhiều ánh sáng để cây ra nhiều quả, phát triển khỏe mạnh.
Trồng ở góc sân hoặc phía sau nhà: Đây là vị trí phong thủy lý tưởng để tận dụng cây dâu tằm cho mục đích xua đuổi tà khí. Việc trồng cây ở góc sân sẽ giúp bảo vệ ngôi nhà khỏi năng lượng xấu mà không ảnh hưởng đến vận khí tốt.
Không trồng gần cửa chính hoặc cổng ra vào: Để tránh những ảnh hưởng không tốt về mặt phong thủy, cây dâu tằm không nên được trồng quá gần cửa chính hay cổng ra vào. Điều này giúp luồng sinh khí dễ dàng lưu thông vào ngôi nhà, mang lại sự thịnh vượng và bình an.
Theo nghiên cứu mới nhất, các thành phần trong cây dâu tằm có khả năng hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý như tiểu đường, tim mạch và ung thư. Với những lợi ích sức khỏe đáng kinh ngạc, cây dâu tằm đang ngày càng được nhiều người quan tâm.